Stori Amber

Primary Resources > Iechyd a Lles 8-11 | Health and Well-being (Wales) 8-11

Crynodeb o’r ffilm

Mae’r ffilm hon yn trafod cymeriad Amber, disgybl ym mlwyddyn 6 sy’n ddihyder ac yn bryderus am lawer o bethau. Yn y ffilm, mae Amber ar fin mynd ar drip gwersylla gyda’r ysgol, a fydd yn golygu cymryd rhan mewn gweithgareddau, megis wal ddringo, a chwrdd â phobl newydd. Mae’n poeni am sawl peth am y trip ac mae’r ffilm yn cyfleu sut mae’n teimlo am yr heriau, a sut mae’n dysgu i ddelio gyda sefyllfaoedd newydd.

Nodiadau athrawon

Syniadau ar gyfer y dosbarth:

• Jar positifrwydd i ddathlu caredigrwydd a llwyddiannau’r disgyblion. Os yw disgybl neu athro yn gweld person arall yn gwneud rhywbeth cadarnhaol – gellir eu hannog i nodi hyn ar ddarn o bapur a’i roi mewn jar ee Gwelais i Tom yn tacluso'r iard/Gwelais i Meg yn helpu plentyn arall. Gellid darllen y darnau o bapur ar ddiwedd y dydd i ddathlu positifrwydd yn y dosbarth.

• Meddylfryd sefydlog/meddylfryd twf: Gallai’r disgyblion weithio mewn grwpiau i newid geirfa sy’n adlewyrchu ‘meddylfryd sefydlog’ i ‘feddylfryd twf’ er mwyn creu brawddegau cadarnhaol, ee

Gall y disgyblion naill ai ddyfeisio eu parau eu hunain o frawddegau, neu adnabod pa ‘feddylfryd sefydlog’ sy’n cyd-fynd gyda’r ‘meddylfryd twf’ uchod.

• Chwarae rôl: Gallai’r disgyblion weithio mewn grwpiau o 4 i weithio ar wahanol senarios ee
  • Mae Sam yn hunan-ymwybodol oherwydd ei fod gymaint yn dalach na phawb arall yn ei dîm pêl-droed
  • Mae ffrindiau Ela yn ei gadael hi allan o’r gêm ac yn eistedd ar ei phen ei hun
  • Mae Idris yn berson pryderus, ac yn ei chael hi’n anodd cymysgu gyda phlant eraill
  • Mae Charlie yn casáu rhedeg ac yn teimlo’n swil mewn gwersi chwaraeon

Gellir rhoi cymeriad yr un i bob disgybl yn y grŵp a gofyn iddyn nhw feddwl am deimladau’r person hwnnw a’u nodi ar ddarn o bapur, neu eu dweud ar lafar. Yna, gallai gweddill y grŵp feddwl am gyngor i’w roi i’r cymeriad er mwyn cynnal trafodaeth ar deimladau a sut i oroesi heriau ee gyda phwy y gallan nhw siarad? Beth fyddai’r disgyblion yn ei wneud yn sefyllfaoedd eu cymeriadau? Gallai hyn arwain at weithgaredd yn gofyn i ddisgyblion greu poster gyda delweddau a geiriau defnyddiol fel cyngor i’w cymeriadau.

• Olwyn eiriau: Gellir rhoi geiriau cadarnhaol ar olwyn sy’n troi ee

trefnus, uchelgeisiol, ysbrydoledig, caredig, gofalgar

a gofyn i’r disgyblion ei throi a cheisio rhoi'r gair maen nhw’n ei derbyn mewn brawddeg ee rwy'n teimlo'n drefnus heddiw oherwydd fy mod wedi pacio fy mag ysgol. Yna, gall y disgyblion roi'r frawddeg mewn blwch hunan-barch arbennig.

Syniadau ar gyfer Ieithoedd, llefaredd a chyfathrebu:

• Gall y disgyblion edrych ar ymadroddion pwysig o’r gerdd ar ôl gwylio’r fideo sy’n cyfleu teimladau Amber ee “cydnabod dy bryder”/ “drwy fentro mae modd i ti gyrraedd y copa” / “peidio gadael i’r nos dreiddio mewn i dy dydd”. Gellir gofyn i’r disgyblion greu lluniau i gyd-fynd gyda’r ymadroddion ee llun o ddydd a nos.

• Gellir gofyn i ddisgyblion greu cerddi acrostig gyda themâu sy’n ymwneud â’r gerdd ee dewrder, cryfder a hyder i adlewyrchu eu teimladau eu hunain.

Deilliannau dysgu a nodiadau am y cwricwlwm

• Dysgu mwy am ddatblygu hunanhyder, sgiliau cymdeithasol a chylch o ffrindiau
• Datblygu gwybodaeth am newidiadau – i’r corff, hormonau, emosiynau a phontio i’r ysgol uwchradd
• Datblygu strategaethau meddwlgarwch ac ar gyfer adnabod cryfderau
• Dysgu sut i ddathlu llwyddiannau a chymryd cyfrifoldeb

Maes Dysgu a Phrofiad – Iechyd a Lles

Mae’r ffordd rydym yn prosesu ein profiadau ac yn ymateb iddyn nhw yn effeithio ar ein hiechyd meddwl a’n lles emosiynol.

Cam Cynnydd 3

• Rwy’n gallu hunanreoleiddio fy emosiynau mewn ffordd ddiogel gan ddefnyddio strategaethau rwyf wedi eu datblygu.

• Rwy’n gallu adnabod manteision fy mod yn gallu canolbwyntio ar yr hyn rwy’n ei ganfod a’i feddwl ac rwy’n gwybod fy mod yn datblygu fy hunanymwybyddiaeth.

• Rwy’n gallu gweld manteision cyfathrebu am deimladau fel un o’r ystod o strategaethau sy’n gallu bod o gymorth i hyrwyddo iechyd meddwl cadarnhaol a lles emosiynol.

Mae’r ffordd rydym yn gwneud penderfyniadau yn effeithio ar ansawdd ein bywydau ni a bywydau eraill.

Cam Cynnydd 3

• Rwy’n gallu adnabod y bydd rhai penderfyniadau rwy’n eu gwneud yn cael effaith hirdymor ar fy mywyd ac ar fywydau pobl eraill.

• Rwy’n gallu deall y gall penderfyniadau gael eu gwneud yn unigol ac ar y cyd, ac y gall ystod o ffactorau ddylanwadu arnyn nhw.

Maes Dysgu a Phrofiad – Ieithoedd, Llythrennedd a Chyfathrebu

Mae mynegi eich hunain drwy ieithoedd yn allweddol i gyfathrebu.

Cam Cynnydd 1

• Rwy’n gallu cyfathrebu gan wneud marciau, darlunio symbolau neu ysgrifennu llythrennau a geiriau mewn amrywiaeth o gyd-destunau.

Cam Cynnydd 3

• Rwy’n gallu addasu a thrin iaith a gwneud dewisiadau priodol ynghylch geirfa, iaith idiomatig a chystrawen er mwyn mynegi fy hun yn rhugl ac eglur.

Ble nesa?